logo Manufesta
Act now for a better future
Manufesta

Duurzaam ondernemen: waar te beginnen?

In: | | |

‘Duurzaam’ is een breed begrip. Voor veel mensen betekent het nét iets anders. Voor de één gaat het over energie, voor de ander over hergebruik van goederen en voor een derde gaat het ook over sociale onderwerpen. Waar moet je beginnen als je duurzaam wilt ondernemen? We laten hier vier tools zien waarmee je je organisatie kunt doorlichten en grip kunt krijgen op wat je kunt en wilt veranderen op weg naar een volwaardige MVO organisatie.

Je bent ervan overtuigd geraakt dat ook jouw organisatie iets moet doen om de wereld beter te maken. Vanuit een eigen motivatie, omdat het wettelijk verplicht wordt (CSRD) of omdat je weet dat dit positief bijdraagt aan je reputatie in je markt en als werkgever. Je staat klaar om te beginnen. Maar waar, en wat dan?

Krijg overzicht

Om hier grip op te krijgen, kun je het beste beginnen om een zo eerlijk en compleet mogelijk overzicht te maken van de impact die jouw organisatie op dit moment heeft op haar omgeving, de mensen die daarin voorkomen en de wereld daaromheen. Deze impactanalyse is het startpunt van je reis naar duurzaam ondernemen en een volwaardige MVO-organisatie. Het geeft je allerlei aanknopingspunten voor verbetering: klein en groot, direct te implementeren en veranderingen die een lange tijd vragen.

Gelukkig bestaan er verschillende modellen die je kunnen helpen om je bestaande duurzaamheid in kaart te brengen. We bespreken hier de meest gebruikte. Omdat we eigenwijs zijn en vonden dat geen van de bestaande modellen volledig of inzichtelijk genoeg was, hebben we ons eigen model gemaakt. Die is speciaal gemaakt voor kleinere organisaties en MKB, en komt het laatst aan bod.

Je zult merken dat er een grote overlap is tussen de modellen en de grote thema’s overal terugkomen. Je kunt dus een model pakken waarmee je het beste uit de voeten kunt.

Hou er rekening mee dat ieder model redelijk hoog-over is en alleen in algemene termen praat over onderwerpen. Ieder thema kan en moet worden uitgewerkt voor jouw specifieke situatie. Hoe preciezer en concreter je het kunt uitwerken, des te beter je plannen voor duurzaam ondernemen kunt uitwerken. En dit is waar het om gaat, natuurlijk: concrete actie en echt resultaat. Dit is waar Manufesta je bij kan helpen.

Modellen voor zelfonderzoek

De modellen die we hier bespreken zijn:

1. De Sustainable Development Goals

De SDG’s zijn inmiddels algemeen bekende kenmerken en criteria voor duurzaamheid. Het probleem van de SGD’s is dat ze te algemeen zijn voor dagelijks gebruik in organisaties. We hebben daarom de Goals herschreven zodat ze herkenbaar en bruikbaar zijn in een kleinere setting.

Manufesta_SDG-voor-ondernemingen

2. Waardecanvas o.b.v. Business Model Canvas

Het Business Model Canvas van Alexander Osterwalder is een mooie tool om snel een redelijk compleet overzicht te krijgen van je organisatie. Het brengt alle bouwstenen visueel in beeld: jouw waardepropositie, de doelgroepen waarop je je richt, de relatie die je met hen opbouwt en de kanalen die je daarvoor gebruikt; daarnaast de concrete activiteiten die je ontplooit, de bronnen die je daarvoor nodig hebt en de partners waarmee je dat doet; en tenslotte de kosten en baten die daaruit voortvloeien.

Manufesta_BusinessModelCanvas

In het boek Impactvol ondernemen in de praktijk wordt dit Business Model canvas omgezet naar een Brede Waarde-canvas. Hiervoor worden de bouwstenen vertaald naar MVO-termen:

  1. waardepropositie wordt: maatschappelijk commitment: welke extra waarde wil je toevoegen, houden of herstellen?
  2. doelgroepen wordt: hoe beleven stakeholders jouw activiteiten?
  3. klantrelatie wordt: maatschappelijke waardering voor jouw activiteiten
  4. kanalen wordt: waardering via kanalen
  5. activiteiten wordt: emissies bodem, water, lucht; afval, geluid; biodiversiteit
  6. partners wordt: impact op partners en stakeholders
  7. bronnen wordt: medewerkers, interne cultuur en beloning
  8. kosten wordt: verbruik van energie, water, grondstoffen (+ keten)
  9. opbrengst wordt: 6 soorten opbrengst (sociaal, menselijk, productie, natuurlijk, financieel en intellectueel)

3. Impactprofiel uit Betere businessmodellen, een betere wereld!

In het eerste Nederlandstalige B Corp werkboek wordt een Impactprofiel beschreven. Het goede van dit model is, dat het direct is opgezet in spinneweb-vorm, zodat je een score kunt toekennen aan ieder van de onderwerpen. Zo worden je sterke en zwakke punten op het gebied van je duurzaamheid zichtbaar gemaakt. Zie het model hieronder.

4. Het Manufesta-model voor impactanalyse

Dit is een bijgewerkte versie van het bovenstaande Impactprofiel. We hebben vooral structuur aangebracht door de thema’s te verdelen over twee assen: mens-omgeving en binnen-buiten. Dat maakt het vanuit organisatie-oogpunt direct herkenbaar en daardoor zeer bruikbaar, vooral voor kleinere organisaties.

Manufesta-kwadranten impactanalyse

Door bovendien het spinneweb te plotten met zowel Bestaand als Gewenst, krijg je een mooie visuele weergave van de onderwerpen waar je je op wilt richten.

Manufesta_spinneweb-impactanalyse

Hoe deze modellen te gebruiken?

Hier kunnen we een heel blog aan wijden. Kortgezegd komt het hier op neer:

  1. Maak een scan van je organisatie m.b.v. één van deze modellen. Doe dat in een brainstorm met de mensen uit je organisatie die hier het meeste van weten
  2. Verzamel de resultaten en verdeel ze naar belang, urgentie en haalbaarheid
  3. Kies de belangrijkste en meest haalbare en plot dit op een matrix waarin je aangeeft wanneer je wat gaat doen
  4. Vertaal naar concrete en meetbare doelstellingen

Aandachtspunten

  • kijk vooral wat er goed gaat en je al goed doet, en bouw hierop voort. Dit maakt het zetten van de eerste stappen veel makkelijker. Het is altijd moeilijk om een organisatie op een compleet nieuw spoor te krijgen. Je zult merken dat je weinig weerstand ontmoet als je op een positieve manier begint met het doorontwikkelen van dingen waar je al trots op kunt zijn.
  • beginnen is beter dan afwachten, dus begin klein en werk agile: zet kleine stappen, neem even pauze en kijk goed om je heen; praat met alle betrokkenen of je de goede kant op gaat. Zo ja: ga lekker verder. Zo nee: pas je koers aan en ga verder in een nieuwe richting.
  • probeer het niet alleen te doen: probeer niet zelf het wiel uit te vinden en zoek samenwerking met andere partijen buiten je organisatie die je kunnen helpen. Dat kunnen bestaande contacten zijn, maar ook nieuwe. De bestaande zul je waarschijnlijk sowieso moeten vertellen wat je aan het doen bent, want de kans is groot dat zij er iets van gaan merken. Daarnaast kun je contact zoeken met bedrijven en organisaties die je kunnen adviseren en anderen die in hetzelfde schuitje zitten en met wie je ervaringen kunt uitwisselen.
  • betrek vooral je medewerkers bij het duurzamer ondernemen. Het gaat hun aan en zal hun werk beïnvloeden. Je hebt hun medewerking nodig om er een succes van te maken. Bovendien leeft er veel verbeeldingskracht en kennis onder je mensen – maak daar gebruik van. Door naar ze te luisteren, ze een stem te geven en hun medewerking te vragen, zullen zij zich graag inzetten voor wat je wilt veranderen. In een volgend blog gaan we dieper in op dit onderwerp.

Je hebt nu een goed beeld van de dingen waarop je je op korte, middel- en lange termijn kunt richten. Als je net begint: geen zorgen. Het is voor iedereen een nieuwe weg. Succes.

Is jouw organisatie ook bezig om duurzaam te gaan werken? Wil je ook positief bijdragen maar kun je daarbij wel wat hulp gebruiken? We praten graag met je over je plannen en vragen.
Neem contact op >
Ben je klaar om in actie te komen? Wil je ook een positieve impact hebben op je omgeving en dat gebruiken in je marketing en branding? Dan ben je klaar voor Manufesta. We praten graag met je over je plannen en vragen.
Neem contact op >
logo Manufesta
Bureau voor duurzame merkstrategie en communicatie
menuarrow-leftarrow-rightcross-circle linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram